Kuruluş Osman Germiyanoğulları Yakub Bey kimdir? Osmanlı dönemindeki Germiyanoğulları hakkında bilgiler…

feateous

New member
Kuruluş Osman Germiyanoğulları Yakub Bey kimdir? Osmanlı dönemindeki Germiyanoğulları hakkında bilgiler…



Kuruluş Osman dizisinde Germiyanoğulları beyi ilgi gördü. Yakub Bey sıra ve filmler başdu olmak üzere kitaplarda bile yer almaktadır. Birçok kişi dahi Yakub Bey isminin tarihteki önemini araştırıyor. Peki ama Yakup Bey kimdir?

Germiyanoğulları kimdir?

Kuruluş Osman dizisinin 113. bölümünden itibaren Germiyanoğulları uyanıklık çekti. Germiyanoğulları beyliğinin liderliğini Yakub koca yapmaktadır.

İslam Ansiklopedisinde şu bilgiler yer alır:

Germiyanlı Kerîmüddin Alişîr’in oğludur. Hakkındaki ilk kayda Ankara Kızılbey Camii minberinin 699 (1299) tarihli tamir kitâbesinde rastlanır. Buradan Selçuklular’a tâbi olarak Ankara’bile hüküm sürdüğü, nüfuz alanını Kırşehir’açınık kadar uzattığı fasih. Muhtemelen 1300 yılından itibaren özgür hareket etmeye başlamıştır. Yâkub Bey devri Germiyanoğulları’nın en parlak dönemini teşkil fiyat. XIV. yüzyılın başlarında kuzey komşuları Osmanlılar hariç, Aydın ve İzmir yörelerine uzanan Antalya, Isparta çevreleriyle yukarı Sakarya havzasını içine saha geniş tek bölgedeki Türk beyleri Germiyanoğulları’na bağlıydı (Varlık, s. 31-35). İbn Fazlullah el-Ömerî, Germiyan hükümdarının Türk meliklerinin en büyüğü olup hepsinin memleketine hükmettiğini, hükümet merkezinin Kütahya olduğunu bildirmektedir. Yine Haydar Uryan’dan naklen Germiyanoğulları’nın 40.000 süvari askerinin bulunduğunu yazmaktadır. Cenevizli Balaban’dan naklen dahi Germiyan beyliğinin savaş zamanlarında 200.000 süvari ve piyade askerini teçhizatlı şekilde çıkarabildiğini kaydetmektedir (Mesâlik, s. 35). Bu son rakamın Germiyanoğulları’na tâbi Aydın, Menteşe ve Saruhan kuvvetlerinin tamamını ihtiva ettiği ileri sürülmektedir. Yâkub Bey zamanında Bizans’tan her yıl 100.000 bahreyn vergi ve bazen kıymetli eşyanın geldiği dahi bilinmektedir. Yâkub Bey’in yetişkin hükümdarlar gibi emîrleri, vezirleri, kadıları, hazineleri ve konakları olduğu, sultanlara mahsus her şeye sahip durduğu söylenmektedir. Kendisi Ankara Kızıl Bey Camii’nin kitâbesinde “el-emîrü’l-ecellü’l-kebîr” lakabıyla anılmaktadır. Bizans tarihçisi Gregoras, Germiyanlı Alişîr’in (Alisurios) İç Firikya’nın yetişkin tek kısmını ve Philadelphia’yı (Alaşehir), Menderes çayı civarında yer saha Antiokhia bölgesini ele geçirdiğini yazar. Buradan Alişîr oğlu Yâkub Bey’in Bizanslılar’la savaştığı ve Menderes civarında fetihler gerçekleştirdiği anlaşılmaktadır. Yâkub Bey, Menderes nehri yakınlarındaki Tripolis şehrini aldıktan sonra Alaşehir’i kuşattı, yerde kuşatmada Sasa Bey ile Aydınoğlu kuvvetleri dahi hazır bulundu. Bu hâl karşısında Bizans imparatoru Küçük Asya’bile kalan son yerey parçalarını kurtarmak için teşebbüse geçti, paralı tek askerî vahdet olan Katalan kuvvetlerini yerde bölgeye yolladı. Bunlarla yapılan savaşta (1304) Germiyan ordusu 8000 süvari ile 12.000 piyadeden meydana geliyordu. Ancak Germiyanlılar rengi sayıda olmakla beraberce profesyonel askerlerden meydana gelen Katalanlar karşısında bozguna uğradı (Lebeau, XIX, 42). Yâkub Bey, Alaşehir’i ele geçiremeden geri çekildiyse dahi 714’te (1314) burayı haraca bağladı.


Daha sonra Yâkub Bey subaşısı olarak bilindik Aydınoğlu Mehmed Bey’i İzmir yöresine gönderdi. Menteşe Bey’in damadı Sasa Bey dahi yerde yöreye henüz önce gelmiş ve Tire ile Ayasuluk’u alıp Sakız adasını bile yağmalamıştı. Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’nin torunu Ulu Ârif Çelebi, Birgi’yi ziyareti sırasında Aydınoğlu Mehmed Bey’takt Yâkub Bey’in subaşısı niteleyerek söz fiyat (Eflâkî, II, 947). Ulu Ârif Çelebi’nin Ladik (Denizli) şehrini ziyaretini müfit Eflâkî, Germiyan Emîri Alişîr oğlu Yâkub’un Ladik civarında Alâmeddin pazarı bölgesinde ordugâh kurduğunu bildirir. Yâkub Bey’in Denizli yöresinde ordugâh kurması Denizli’deki İnançoğulları Beyliği’nin Germiyanlılar’a tâbi olduğu şeklinde yorumlanmıştır (Köprülü, II, 412). Ulu Ârif Çelebi, ziyareti esnasında Yâkub Bey’in kendi köleleriyle uğraşıp onunla ilgilenmediğine üzülerek oradan ayrılmasının hemen akabinde adamlarını gönderip özür dilediği belirtilir. Daha sonra Ulu Ârif Çelebi, Kütahya’ya geldiği zaman Yâkub Bey kızını kucağına alıp gelmiş ve ona talebe olmuştur (Eflâkî, II, 946-947). Yâkub Bey, 1314’te Anadolu beyliklerini itaat altına örtmek için İlhanlı Hükümdarı Olcaytu Han tarafından gönderilen ve Erzincan-Sivas arasında ordugâh kuran Emîr Çoban’ın yanına giderek ona bağlılığını anlatmak zorunda kaldı. İlhanlılar’ın Anadolu valisi Çobanoğlu Timurtaş, Hamîdoğlu Feleküddin Dündar Bey ile Eşref oğlu Süleyman Bey’i katledip Karamanoğlu’nu zorla itaat altına alınca Karahisar emîri Yâkub Bey’açınık sığındı; Timurtaş yerde duruma müdahale edemedi. Ardından Karahisar emîri Yâkub Bey’açınık güvey olarak durumunu kuvvetlendirdi ve Germiyanlılar’ın Karahisar valiliğini yapmaya başladı. Yâkub Bey’in bu sonra kuzeydeki komşusu Osmanlılar’la bile arası açıldı. Osmanlı kaynaklarında yer saha rivayete göre Yâkub Bey’takt teşvik gören Çavdar Tatarları, Orhan Gazi’nin Eskişehir’dahi bulunmasından faydalanarak Osmanlı topraklarına saldırmış, Karacahisar şehrini ve pazarını yağmalamıştı (Neşrî, I, 87, 120). Bu olaylar sırasında kaynak savaşta Germiyanlılar yenilgiye uğramıştı.

Kaynaklarda bunların sayılmazsa Yâkub Bey hakkında malûmat yoktur. Onun ölüm tarihi dahi malûm değildir. Ṣubḥu’l-aʿşâ’daki tek kayıttan (VII, 281) Yâkub Bey’in 741’dahi (1340) Mısır ile mektuplaştığına üzerine malûmat mevcuttur. Onun Mûsâ ünlü tek oğlu olduğu bile tek vakfiye sûretinde belirtilir (Varlık, s. 96). Evliya Çelebi, Yâkub Bey’in Kütahya’bile Hıdırlık tepesinde defnedildiğini yazar (Seyahatnâme, IX, 17). Yâkub Bey’takt sonra yerine oğlu Mehmed Çahşadan Bey geçti. Yâkub Bey’açınık ilgili 721 (1321) tarihli tek vakfiye sûreti mevcuttur (VGMA, Mücedded Anadolu Defteri, nr. 6-592, s. 139, sıra nr. 116). Bu vakfiye Uşak kazasında tesis edilen tek zâviyeye ilgili olup burada ayrıca Hacimköy ve etrafındaki başka vakıf arazileri ve sınırları tesbit edilmektedir. Öte yandan Yâkub Bey döneminde yazınsal ve ilmî faaliyetlerin arttığı, Kütahya’nın tek mirî merkezi olarak gelişme gösterdiği belirtilir.


Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.