Gerçekte Bayındır Bey kimdir? Tarihte Bayındır Bey var mı?

feateous

New member
Gerçekte Bayındır Bey kimdir? Tarihte Bayındır Bey var mı?Bayındır ismi sıra ve filmler başdu olmak üzere kitaplarda bile yer almaktadır. Birçok kişi dahi Bayındır isminin tarihteki önemini araştırıyor. Peki ama Bayındır kimdir?

Bayındır Bey kimdir?

Tarihte Bayındır Bey bulunmaktadır. Bayındır koyu bile bilinmektedir. Bayındır BEY, Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan’ın torunu, Rüstem Bey’in oğludur. Bayındır Kümbeti mimari yapısı ile Ahlat Kümbetleri arasında özel tek yer algan ve Ahlat’ın simgesi durumuna gelmiştir.




TDV; İslam Ansiklopedisinde yazan bilgilerde şu ifadeler yer alır: Kâşgarlı Mahmud tarafından Dîvânü lugāti’t-Türk’te Bayundur şeklinde üçüncü sırada zikredilir ve damgasının şekli dahi verilir. Fahreddin Mübârekşah’ın listesinde dahi Bayındırlar’ın namına rastlanmaktadır. Reşîdüddin ise şişe gıyaben Bayındır şeklinde göstermiş ve yerde ismin “sürgit nimetle dolmuş olan yer” mânasına geldiğini belirtmiştir. Yine ona göre Bayındır Oğuzlar’ın Üçok kolunun zaman süresince olup onkunu sungur ve şölenlerde yiyeceği et payı bile koyunun “sol karı yağrını” (sol kürek kemiği) kısmı idi. Reşîdüddin’deki Bayındır damgasının gerçek şekli yalnız Yazıcızâde Ali Efendi’nin eserinde görülebilir (Târîh-i Âl-i Selçûk, vr. 21a-24b).


Bayındırlar, Oğuzlar’ın İslâmiyet’ten önceki tarihlerinde oldukça mühim roller oynamış boylarından biridir. XIV. yüzyılın başlarında tesbit edilmiş hâtıralara göre, ilk Oğuz hükümdarlarından Dip Yavku’nun (Yabgu) beylerinden Tülü Hoca Bayındır’dan olduğu gibi “ala süvari kiş tonlu” Kayı İnal Han’ın “köl erkin”i (nâibi) Dünür oğlu Erki dahi tıpkısı boydan idi. Kayı İnal Han’ın yalnız ölürken tek oğlu dünyaya gelmişti. Bu yüzden Korkut Ata’nın tavsiyesi üzerine, Tuman adı verilen evlât prens ergenlik çağına gelinceye kadar Köl Erkin’in ona nâiblik etmesi kararlaştırıldı. Köl Erkin otuz iki yıl nâib sıfatı ile Oğuz elini idare etti. Bu hâtıralar, Bayındırlar’ın Oğuz elinin İslâmiyet’ten önceki tarihlerinde önemli tek rol oynamış olduklarını göstermektedir. Bilindiği gibi Dede Korkut destanlarındaki Oğuzlar’ın başında bile Kam Gan Oğlu Bayındır Han görülür. Buradaki Bayındır Han’ın Akkoyunlu hânedanını yükseltmek için destanlara sonradan sokulmuş olması bile muhtemeldir. Fakat Bayındır Han’ın babasının Gök Han olumsuzlama dahi Kam Gan olarak belirtilmesi henüz açıklanamamıştır.

XV ve XVI. yüzyıllara ilgili tahrir defterlerinde elli iki kadar köy ve mezraa Bayındır gıyaben taşıyordu. Diğerleri gibi Anadolu’nun orta ve garp bölgelerinde bağcıklı yerde yer adları, Selçuklular devrinde Anadolu’nun tek Türk yurdu haline getirilmesinde Bayındırlar’ın mühim tek rol oynadığını gösterir. Yer adlarından başka tıpkısı yüzyıllarda tıpkısı adı taşıyan sayı oymak vardır. Bu oymaklardan Tarsus ve Halep bölgesinde yaşayanlar önemlidir. Bunlardan Tarsus bölgesinde yaşayan Bayındırlar Ulaş boyunu teşkil fail obalardan biridir. Birçok ekinlikte tarım yaparak yarı göçebe tek hayat süren Bayındırlar’ın nüfuslarının 1519 yılında 4000 kişiden fazla olduğu anlaşılmaktadır. Halep Türkmenleri arasında yaşayan Bayındır oymağı ise 1570 tarihinde 250 çadırdan oluşuyordu. Bu Bayındırlar’ın 235 çadırlık tek kolu bile Sivas’ın güneyindeki Yeni İl bölgesinde yaşamaktaydı. Yeni İl Bayındırları henüz sonra sayı Türkmen oymakları ile beraberce Rakka bölgesine yerleştirildiler. Buraya yerleştirilen Türkmenler’in Arap oymakları ile yaptıkları savaşlarda yiğitlik gösterenlerden akraba dahi Bayındır oymağının kabile beyi Hâlid Bey idi. Bayındırlar XIX. yüzyılda başka Türkmen oymakları ile beraberce Antep taraflarına gelip köyler kurarak yerleştiler. Yalnız kabile beyi Hâlid Bey’in gıyaben taşıyan Hâlidli obası Suriye’deki Çoban Beyli köyünde kalmıştır. Bayındırlar’dan tek kol bile batıya göç etmeyerek Hazar-Ötesi Türkmenleri arasında yaşamıştır. Nüfusu fazla olmayan yerde Bayındır kolu Göklen topluluğuna mensup olup yurtları şimdi İran topraklarında bulunmaktadır.

Bayındırlar’ın Anadolu’nun fetih ve iskânına katılmasından sonra Türk tarihindeki en mühim rolleri Akkoyunlu Devleti’ni kurmalarıdır. Bundan dolay Akkoyunlu hânedanına Türk kaynaklarında Bayındırlu, Farsça eserlerde Bayındıriyye adı verilir. Akkoyunlu hânedanı mensupları bile Bayındır Han’ın torunları olmaktan gurur duyuyorlardı. Bununla ilgili olarak Bayındır boyunun damgasını devletlerinin resmî nişanlı kabul etmişlerdir. Böylece Akkoyunlu paralarında, resmî vesikalarında, silâhlarında ve bayraklarında Bayındır damgası görülür. Bundan başka Bayındır, yine Bayındır Han’dan dolay şahıs adı olarak bile yaygın tek şekilde kullanılmıştır.


Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.