Bakan Çavuşoğlu’ndan net mesajlar – Son Dakika Dünya Haberleri14.09.2022 16:42 Son Güncelleme: 14.09.2022 16:59
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, gazetecilere yaptığı açıklamada gündeme üzerine önemli ağırlıklı bulundu.
ANKARA-ATİNA HATTINDAKİ GERİLİM
YUNANİSTAN TARAFINDAN KONJONKTÜR OLARAK SON GÜNLERDEKİ TAVRI VE TACİZİ NEYE BAĞLIYORSUNUZ? ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEMDE BM GENEL KURULUNDA YUNANİSTANLA TEMAS İHTİMALİ VAR MI?
Planlanmış tek görüşme yok. Böyle tek girişim dahi yok. Yunanistan’ın esas rahatsızlığı Türkiye’nin son zamanlarda sayı önemli tek oyuncu olması. Önce Libya ile Deniz Yetki Alanları Anlaşmamızı imzaladık. Arkasından kıta sahanlığımızın garp sınırlarını belirledik. Buraya tek buçuk yıldır hiçbir gemiyi sokmadık. Bunlara, Yunanistan’ın, Rum kesiminin, üçüncü ülkelerin gemileri dahi karışma. 9 kez bunu yelek girişiminde bulundular. Bu girişimlerin hepsini diplomatik çaba ve sahadaki tedbirlerle engelledik.
Diğer taraftan Türkiye özellikle Ukrayna ve Kafkasya konularında, Balkanlarda her yerde attığı adımlarla sayı gözde tek ülke oldu. Herkesin yüzünü döndüğü tek ülke oldu. Gıda güvenliği, enerji güvenliği konusunda bile yine önemli tek ülke haline geldi. Bu Covid’le başladı aslında. Güvenli tek tedarik merkezi oldu. Sonuç olarak Türkiye’nin uluslararası arenadaki görünürlüğü ve başarıları Yunanistan’ı çıldırtıyor. Ayrıca Yunanistan yerde nedenle Türkiye’yi kışkırtmak bile istiyor. İşte tacizler, kilit atmalar bunun örneği. Bir dahi Yunanistan Türkiye’nin yaptırımlara katılmamasını ve nedeniyle turistlerin Türkiye’ye gelmesi gibi konuları bile sürekli gündeme getiriyor. Belli ki bu bile sayı rahatsız olmuşlar. Buna nitelik ucuz hesaplar yapıyorlar. Yunanistan’ın attığı adımları bu bağlıyoruz.
MİÇOTAKİS’İN CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’IN ANSIZIN GELEBİLİRİZ AÇIKLAMALARINA CEVABEN GÜN IŞIĞINDA BEKLİYORUZ İFADELERİ?
Biz, o sözlere yanıt vermeye beraberce gerek duymuyoruz. Nereye ne zaman gideceğimize tığ karar veririz.
‘BİR GECE ANSIZIN GELEBİLİRİZ’ SÖZÜNÜN YANKILARI
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’IN ‘BİR GECE ANSIZIN GELEBİLİRİZ’ SÖYLEMLERİNE YÖNELİK ELEŞTİRİLER OLDU. ÖZELLİKLE KILIÇDAROĞLU TARAFINDA “DAVETİYE Mİ GÖNDERSİNLER” ŞEKLİNDE ELEŞTİRİLER GELDİ. BUNU NASIL DEĞERLENDİRİYORSUNUZ?
Sakarya Muharebesi’nin nerede olduğunu bilmeyenlerin sorularına yanıt vermeyi gerçek bulmuyorum. Bizde öyle tek muhalefet var ki haklı olduğumuz merkezde beraberce, başdu Ukrayna savaşı karışma olmak üzere, her konuda ülkeyi, Türkiye’yi suçlayıcı şeyler söyleyebiliyor.
NEDEN YUNANİSTAN GAZA GETİRİLİYOR BU SÜREÇTE? VE TÜRKİYE BM’YE DAHA ÖNCE GÖNDERMEDİĞİ MEKTUPLARI GÖNDERDİ.
Biz nitelik mektupları ilk kez göndermiyoruz. Daha önce dahi yerde şekilde mektuplar gönderdik. Yunanistan propagandalarına ve maksimalist taleplerine yanıt verecek şekilde -Meis adası, Sevilla haritası saçmalıkları karışma- BM Güvenlik Konseyi Daimî üyelerine, AB üyesi ülkelere, NATO üyesi ülkelere henüz önce dahi sayı sayıda mektup gönderdik.
YUNANİSTAN’A TEPKİ
RUS PETROLÜNÜN YUNANİSTAN ÜZERİNDEN AB’YE GÖNDERİLDİĞİNE İLİŞKİN HABERLER DE GÖRDÜK. TÜRKİYE’NİN BU KONUDAKİ TUTUMU NEDİR?
Tipik Yunanistan ikiyüzlülüğü, tek taraftan yaptırımlara katılmıyor niteleyerek her toplantıda Türkiye’yi şikâyet ediyor, başka taraftan bile yerde yaptırımların bypass edilmesine uzlaştıran oluyor. Zaten tığ dahi bunu ifşa ettik.
Her platformda bile dile getiriyoruz. Biz açık konuşuyoruz, tığ yaptırımlara katılmayacağız diyoruz ama üzerimizden yaptırımların bypass edilmesine dahi izin vermeyeceğiz diyoruz. Nitekim vermiyoruz. Montrö’yü uyguluyoruz. Suriye’ye gidecek askeri uçaklara hava sahamızı kapattık. Net tek şekilde, Ukrayna’nın tahılının Rusya tarafından bize satılmasına izin vermeyeceğimizi söylüyoruz. Hatta takip sistemini teknik tek aksama sayılmazsa kapatan gemilerin beraberce Türk limanlarına yanaşmasına izin vermeyeceğiz diyoruz. Ama Yunanistan tek taraftan böyle konuşuyor tek taraftan yaptırımların bypass edilmesine uzlaştıran oluyor.
YUNANİSTAN’DA ABD ÜSLERİ 9’A ULAŞTI. AYRICA GKRY’DE DE İSRAİL TARAFINDAN DEMİR KUBBE KONUŞLANDIRILDIĞI HABERİ VAR, HAVA SAVUNMA SİSTEMİ KONUŞLANDIRDI.
Bu, tamamen kuşkonmaz tek haber. İsrail dahi yalanladı.
NEW YORK’TA ABD İLE İKİLİ GÖRÜŞMELER
BM GENEL KURULU MARJINDA ABD İLE BİR GÖRÜŞME OLACAK MI?
Şu anda planlanmış tek görüşme yok. Bu olmayacağı anlamına gelmez. Değişik toplantılarda tek araya geleceğiz, ortak toplantılarımız var ama gerek Sayın Cumhurbaşkanımızın Biden’la, gerekse benim Blinken’la ikili tek görüşme planlamamız yok. Sonuç itibariyle şu anda ABD yetkilileriyle planlanmış tek görüşme yok.
İSVEÇ VE FİNLANDİYA NATO ÜYELİĞİ
İSVEÇ FİNLANDİYA VE TÜRKİYE ARASINDA GÖRÜŞMELERDEN BİR NETİCE ÇIKTI MI? GÖRÜŞTÜĞÜM DİPLOMATİK KAYNAKLAR TERÖRİSTLERİN İADESİ NOKTASINDA HERHANGİ BİR ADIM ATMAYACAKLARINI, BUNU DA KAYNAK OLARAK ÜLKELERİNDE TERÖRİST BULUNDURMADIKLARINA DAYANDIRIYORLAR. BU BAĞLAMDA BİR GELİŞME BEKLİYOR MUSUNUZ?
Seçim öncesi açıklamaları fazla dikkate almamak lazım. Finlandiya’bile yapılan üçlü toplantıdaki görüşmelerde şu ortaya artık: o güne kadar ve bugüne kadar henüz somut tek kadem atılmadı. Bu iki ülke tarafından atık somut tek kadem yok. Önümüzdeki dönemde kadem atacaklarını taahhüt ettiler.
Kendileri dahi aslında henüz tek kadem atılmadığını kabul ediyorlar. Aynı zamanda mutabakat zaptına tâbi kaldıklarını ve kalacaklarını söylüyorlar. Ama söylemeleri önemli olumsuzlama, uygulama önemli.
Şimdi İsveç’te seçim oldu. Seçim öncesi tek kadem atmalarını beklemiyorduk zaten. Seçimden sonra kurulacak hükümet gerekli adımları atmalıdır. Atmadıkları sürece yerde anlaşmanın Meclis tarafından onaylanmayacağını biliyorlar.
Bizim için tek zaman baskısı yok. Tabii yerde ülkelerin teröristlerin iadesi, terörist faaliyetlerin engellenmesi karışma yükümlülüklerini yerine getirmeleri terörle mücadele yönü önemli. Ne kadar erken kadem atarlarsa o kadar iyi olur ama NATO üyelikleri konusunda bizim üzerimizde herhangi tek zaman baskısı olmadığını vurgulamalıyım. Hangi ülkelerin NATO üyeliklerini onayladıklarını sürekli gündeme getiriyorlar. O bile bizim üzerimizde herhangi tek tazyik oluşturmaz. Bir mutabakat zaptı var. Net yükümlülükleri var. Bunların yerine getirilmesi lazım. Yasa değişikliği ise, yasa değişikliği yapacaklar. Mevcut yasalarımız bu elvermiyor denmesin. Bunu bile zaten anlaşmanın içinde koyduk. Kendileri teklif ettiler yasa değişikliğini. Henüz henüz kadem atmadılar. Hükümet kurulduktan sonra hangi adımları atacaklar.Bunu yakından takip edeceğiz.
ERDOĞAN-PUTİN GÖRÜŞMESİ
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN YARIN ÖZBEKİSTAN’A GİDİYOR. SEMERKANT’TA PUTİN İLE DE GÖRÜŞMESİ OLACAK. ŞANHAY İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI ZİRVESİ ÇOK KRİTİK. TÜRKİYE’NİN ÜYELİĞİ GÜNDEME GELİR Mİ YA DA TÜRKİYE ÜYELİĞE SICAK BAKAR MI?
Bizim Şangay İşbirliği Teşkilatı’nda Diyalog Ortaklığı statümüz var. Azerbaycan’ın bile öyle. Türk Devletleri içinde üye olanlar bile var, olmayanlar bile var. Biz yerde Diyalog Ortaklığı statüsü kapsamında özel konuk olarak çağrı edildik. Sonuçta yerde toprak ile dahi ilişkilerimizi geliştiriyoruz. Üyelik konusunda verilmiş tek karar yok. Bir çağrı dahi yok o yüzden varsayım üzerine yorum yapmak istemem
F-16 GÖRÜŞMELERİ
TÜRKİYE BİR SÜREDİR ABD’DEN F-16 SATIŞIYLA İLGİLİ GÖRÜŞMELERDE BULUNUYOR. SIK SIK SENATO’DAN FARKLI AÇIKLAMALAR GELİYOR “TÜRKİYE YUNANİSTAN’A KARŞI, YPG’YE KARŞI KULLANMASIN” DİYE. BU KONUDA BİR DEĞERLENDİRMENİZ OLUR MU?
Diğer sorunuz F-16’larla ilgili, siyasi düzeyde ve teknik düzeyde herhangi tek sorun yok. Yani askerlerimiz arasında yapılan görüşmelerde herhangi tek problem yok. Türkiye’ye verilecek F-16’ların, ABD ve NATO için dahi önemli olduğu vurgulanıyor, 6 çiziliyor. Keza, siyasi taraftan bile, Amerika yönetimi dahi tıpkısı şeyi söylüyor. Kongre’ye tek soruya yanıt olarak yazdığı mektupta bile Dışişleri Bakanlığı bunu vurguladı. Ama bazen Kongre üyelerinden açılma sesler çıkıyor. Önemli siyasi liderlerden dahi yönetimin ve askeri kanadın görüşüne yakın demeçler duyuyoruz. Lindsey Graham gibi, Türkiye ve NATO’ya önem veren, önemli siyasetçilerden dahi dayanak geliyor. Ama tığ Amerikan yönetimine dahi şunu söyledik. Arkadaşlarımız bile gidiyor. Milletvekillerimiz, Büyükelçiliğimiz dahi orada, Kongre üyeleriyle görüşmelerde, temaslarda bulunuyorlar. Aynı şekilde kendi lobi şirketlerimiz dahi her zaman olduğu gibi yerde konuda icraat yapıyor ama esas olarak Kongre’yi yönlendirecek olan Amerikan yönetimi. Ayrıca, Amerika tek seçim arifesinde. Kasım’bile kritik tek seçim olacak ve Kongre’dahi hem Senato kanadında hem dahi Temsilciler Meclisi kanadında, dengeler değişebilir. Önceden nasıl tek sonuç çıkacağını kestirmek gerçek olmaz, mümkün dahi olumsuzlama. Seçimler öncesinde bu nitelik konular, diasporaların oyunu örtmek yönü bile gündeme getirilebilir.
IRAK’TAKİ SİVİLLERE YÖNELİK SALDIRI
GEÇTİĞİMİZ GÜNLERDE IRAK’TA SİVİLLERE YÖNELİK BİR SALDIRI GERÇEKLEŞMİŞ, TÜRKİYE’Yİ SUÇLAYAN AÇIKLAMALAR YAPILMIŞTI. O SÜRECE İLİŞKİN BİR GELİŞME OLDU MU? YOKSA KALDI MI?
O süreçle ilgili bizim teklifimiz ortada. Herhangi tek yanıt gelmedi, tek gelişme dahi olmadı. Irak şu anda henüz sayı kendi iç karışıklığına odaklanmış merkezde. Biz, her zaman yerde konularda şeffaf tek ülkeyiz. Keşke, bizimle en yeniden istişarede bulunsalardı. İçinde bulundukları ortam nedeniyle Türkiye’yi eleştirmeyi tercih ettiler. Gerek IKBY, gerekse Bağdat, başka bazen siyasi partiler dahi bu katıldılar. Şu anda herhangi tek gelişme olmadı. Belki önümüzdeki süreçte bazen görüşmeler olabilir.
TAHIL SEVKİYATINDAKİ SON GELİŞMELER
GEÇTİĞİMİZ GÜNLERDE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER’İN TAHIL KORİDORU KOORDİNATÖRÜ İLE GÖRÜŞTÜNÜZ. GÖRÜŞMEYE DAİR DETAY VEREBİLİR MİSİNİZ? RUS TAHILININ VE GÜBRESİNİN KORİDORDAN GEÇMESİYLE İLGİLİ BİR BİLGİ VAR MI?
Her şeyden önce şu anda görünürde sorunsuz sürme fail tek süreç var. Biliyorsunuz, tahıl anlaşması 4 aylık tek uyuşma ve 19 Kasım’bile bitiyor. Toplantıda, bunun uzatılması ve süreçte terslik var mı yok mu bunları değerlendirdik. Savaşan iki tarafın, insani konu olsa beraberce, her gün her saat anlaşması bile mümkün olumsuzlama ama şu ana kadar Türkiye ve BM, yerde süreci iyi yönetiyor, onu söylemek isterim. Tabii kendilerini dahi tebrik ettik, çabalarından dolay teşekkür ettik. Bu ülkeden ayrılan gemilerin ürünleri nereye taşıdıkları, nerelere gittikleri konularında Rusya’nın bile bazen serzenişleri oldu. Tahıl “ihtiyaç sahibi fakir ülkelere olumsuzlama dahi zengin ülkelere gidiyor” niteleyerek. Bunu tığ gözden geçirdik, ne kadar ve nereye gidiyor niteleyerek, hangi ülkelere yüzde kaçı gidiyor, Afrika’ya ne kadar gidiyor, bunların hepsini hep gözden geçirdik. Tabii, gübre ihracatı bile önemli. Tarım ülkelerinin ciddi tek gübre ihtiyacı var, Türkiye’nin dahi ihtiyacı var ve gübre fiyatları sayı yükseldi. Bu anlaşmanın uygulamaya girmesinin akabinde, tahıl ürünleri fiyatları 2008’takt yerde yana en yetişkin düşüşü yaşadı. BM Gıda ve Tarım Teşkilatı’na (FAO) göre tahıl fiyatlarında Temmuz ayında %11 düşüş oldu. Bu ciddi tek düşüş.
Diğer taraftan Rusya’nın ihraç ettiği ürünler yaptırıma karışma olumsuzlama ama, henüz önce dahi söylediğimiz gibi, gemilerin limanlardan servis alması, ya bile yanaşabilmesi, sigorta ve bankacılık gibi kısıtlamalar, ambargolar var. Her ne kadar izahat yapılsa bile, özellikle Rusya yerde konuda şikayette bulununca, Blinken ve BMGS Guterres’le telefonla temas ettim. Daha sonra Blinken’ın bile, Amerikan yönetiminin dahi, açıklaması oldu, Genel Sekreterin dahi. Fakat yerde açıklamalara rağmen, Rus tahılını taşımakta tereddüt fail gemi ve taşımacılık şirketleri var, ama herhangi tek engel yok. Yani şu anda Rusya bile ürünlerini ihraç edebilir.
ŞAM İLE GÖRÜŞME OLACAK MI?
ESAD REJİMİ İKİ ÜLKENİN YAKINLAŞMASI İÇİN TÜRKİYE’NİN SURİYE TOPRAKLARINDAN ÇEKİLMESİ GEREKTİĞİNİ SÖYLEDİ. TÜRKİYE VE SURİYE İLİŞKİLERİNİN BU KOŞULDA GERÇEKLEŞECEĞİNİ SÖYLEDİ. BU KONU İLE İLGİLİ BİR GELİŞME VAR MI?
O gerçek ve gerçekçi tek makale olumsuzlama. Neden gerçekçi tek makale olumsuzlama. Bugün tığ o topraklardan çekilirsek oralara rejim hâkim olamaz. Terör örgütleri hâkim olur. Bu bizim için dahi risk, rejim için dahi risk. Yani Suriye için risk aslında. Ayrıca ciddi tek göç baskısıyla karşı karşıya kalırız. Şimdi yerde konuyu sürekli gündeme getiriyorlar. Belgrad’bile oturmadan yemek öncesi başka bakanlarla beraberce yaptığımız kısa görüşmede dahi rejimin Dışişleri Bakanı yerde konuyu gündeme getirdi. Ben dahi kendisine şunu söyledim: Sizin Suriye’dahi istikrarı sağlayabilmeniz için önce iç uzlaşının olması gerekiyor. Teröristleri tek kenara bırakın. Anayasa konusunda muhaliflerle uzlaşarak kadem şah, ülkeyi seçime götürün. Biz her zaman söylüyoruz, Suriye’nin topraklarında gözümüz yok. Ama şu anda tığ olmadığımız zaman bize yönelik sayı ciddi tehdit oluşacak ortamlar hayat bular.
TÜRKİYE-SURİYE DİPLOMASİ GÖRÜŞMELERİ HANGİ AŞAMAYA GELDİ?
Bizim Astana Formatı, Anayasa Komitesi ve başka konularda zaten masa etrafında görüşmelerimiz sürme ediyor. Rejimle muhalifler arasında güven arttırıcı adımlar, yani esir takası, rehine takası gibi konularda bile Astana formatı çerçevesinde arabuluculuk yapıyoruz. Onun sayılmazsa ikili düzeyde herhangi tek siyasi görüşme yok. Biraz önce dahi söylediğim gibi istihbarat düzeyinde görüşmeler sürme ediyor.
19 EYLÜL’DE KRALİÇE’NİN LONDRA’DAKİ CENAZE TÖRENİ
KRALİÇE’NİN CENAZESİNE KİM KATILACAK?
Türkiye’yi temsilen saçta katılacağım. Ardından BM Genel Kurulu için New York’a geçeceğim. Daha sonra bile 27 Eylül’dahi Japonya’bile eski Başbakan Abe için düzenlenecek resmî cenaze törenine katılacağım.
ABD VE AB VİZESİNDEKİ SORUNLAR
VİZE SORUNU KAPSAMINDA AB ÜLKELERİNİN BÜYÜKELÇİLERİNİN BAKANLIĞA DAVET EDİLECEĞİNİ BELİRTMİŞTİNİZ. BU KONUDA BİR GELİŞME VAR MIDIR?
Tatilde olan Büyükelçiler vardı, onların dönmesini bekliyoruz. Bu ağrı içinde New York BM Genel Kurulu sonrasında olur. Arkadaşlar burada, Batı ülkelerinin, sadece AB olumsuzlama, Büyükelçilerini tek araya getirecekler, gerekli uyarılarımızı yapacağız. Bazı ülkeler vize sürecini hızlandırmaya başladılar. Bazı ülkelerde sorunlar sürme ediyor. Vize mağduriyetlerine ilişkin ABD, Almanya karışma başka sayı ülkeyle ilgili türlü örnekler var. İş insanlarımız var, doktorlarımız var… Şimdi tek fuar var, oraya gidiyorsunuz davetlisiniz, başvuruyu yaparken dahi söylüyorsunuz yerde fuara gideceğim niteleyerek, fuar tarihinin sonrasına randevu veriyorlar. Olacak iş olumsuzlama. Bir önemli akademisyenimiz, kimileyin hekim olabiliyor, kimileyin tarihçi, herhangi akraba dahi olabilir, tek sempozyuma, tek foruma, tek konferansa çağrı ediliyor, randevu tarihi o konferansın sonrasına veriliyor. Gitme sebebi dahi malûm. Bu kadar açık, saçma örnekler var. Bunu tek düzene sokmamız lazım. Bu böyle gitmez. Daha önceki görüşmelerimizde Alman Dışişleri Bakanının yanında Büyükelçisi dahi vardı, söyledim, yine AB Temsilcisine dahi söyledik Ankara’bile. Yine Blinken’a bile söylediğimizde yanında Büyükelçi Flake dahi vardı. ABD yine hızlandırdı son zamanlarda gelen bilgilere göre, ama halen yetersiz ve bunun içildikten çözülmesi gerekiyor.
ANKARA-ERİVAN HATTINDAKİ GELİŞMELER
ERMENİSTAN İLE NORMALLEŞME GÖRÜŞMELERİNE İLİŞKİN, NORMALLEŞME ÖZEL TEMSİLCİSİ, BİR SONRAKİ GÖRÜŞMENİN ANKARA’DA VEYA ERİVAN’DA OLABİLECEĞİNİ SÖYLEMİŞTİ. KONUYA YÖNELİK YORUMUNUZ NE OLUR?
Biz bunu ilk görüşmeden sonra teklif ettik aslında. İlk görüşme Moskova’bile oldu. O görüşmeden sonra ikinci ülkelere gitmemize gerek yok, içildikten Türkiye veya Ermenistan’bile olsun dedik. Hangi ilde, hangi şehirde olacağı bile önemli olumsuzlama. Fakat Ermenistan bu hazır olmadığını söyledi. Toplamda 4 görüşme oldu. Bu konularda Ermenistan ürkek davranıyor, üzerimizde tazyik var debba. Olabilir dahi.
Ama şu son Azerbaycan ile gelişmeler bizim canımızı tabiatıyla sıktı. Ermenistan’ın yerde provokasyonları sonlandırması gerekiyor. Bizim Ermenistanla görüşmelerimiz ikili düzeyde sürme ediyor yalnız kendilerine bunun, Azerbaycan’dan özgür tek şekilde sürme etmeyeceğini söylüyoruz. Biz böyle söylediğimiz zaman bile rahatsız olduklarını belirtiyorlarmış. Ama yerde gerçek. Bizim Azerbaycan’dan özgür şekilde kadem atmamız mümkün olumsuzlama. Gerçekçi dahi olumsuzlama. Azerbaycan ile bizim aramızdaki ilişkiler tek yana, Azerbaycan ile Ermenistan arasında yerde gerilimler sürme ederken Güney Kafkasya’bile istikrardan nasıl söz edilebilir. Şimdi anlaşmalar imzalandı, işte Zengezur vs. başka projeler, Ermenistan’ın bile sayı yararına olacak projeler, bu beraberce “koridor” demeyin gibi tek sürü bahaneler buluyorlar. Brüksel’dahi tekrar yerde konuları hayata geçireceklerini teyit ettiler, Aliyev ile Paşinyan’ın görüşmeleri oldu. Sonuçta tığ Güney Kafkasya’nın istikrarı için samimiyiz. Ermenistan henüz samimi olursa, gelişmeler olabilir.
AVRUPA’DAKİ TAHIL ANLAŞMASI PLANI
ROMANYA VE POLONYA TAHILA YÖNELİK BİR ANLAŞMA ÜZERİNDE ÇALIŞTIKLARINI AÇIKLADILAR. HATTA FRANSA DA GEÇTİĞİMİZ GÜNLERDE BUNU BEN DE İMZALARIM DEDİ. BU TAHIL ANLAŞMASI NE KADAR UYGULANABİLİR?
Şimdi arkadaşlar zaten şu anda bile karayoluyla bile Ukrayna tahılının ihracatı sürme ediyor. Biz Lviv’açınık giderken Ukrayna Polonya sınırında Ukrayna tarafına geçtikten sonra TIR kuyruğuna şöyle tek baktım. Nereden baksanız en rengi 30 km’lik tek kuyruk var. Bunların hepsi ürün taşıyor. Çoğu bile tahıl. Ama özellikle ray sistemi, genişlik yönü farklı olduğu için, Ukrayna ile Avrupa arasında demiryoluyla taşımacılık fazla gerçekleştirilemiyor. Sonuçta seçenek arayış içinde olmak son basamak doğaldır. Mantıklıdır ve sağlıklıdır. Yani diyelim ki yerde Anlaşma herhangi tek sebepten dolay duran. Olur bile Rusya çekildim der. Ukrayna çekildim der. Diğer taraftan karayoluyla taşıma sürme edecektir. Zaten Romanya üzerinden dahi tek taşıma söz konusu, ama o bile sınırlı. İmkanlar sınırlı yerde imkanları genişletme çalışmaları doğaldır. Biz Türkiye olarak bile Ukrayna ürünlerinin yerde şekilde değişik piyasalara ulaşabilmesi için alternatiflerin olmasını bile sağlıklı buluyoruz. Doğru buluyoruz.
TÜRKİYE-MISIR NORMALLEŞME SÜRECİ
MISIR İLE NORMALLEŞME SÜRECİ YAVAŞ İLERLİYOR. ÖNÜMÜZDEKİ SÜREÇ NASIL OLUR?
Olumsuz tek şey yok ama olumlu somut kadem bile yok. Uluslararası platformlarda birbirimize karşı çıkmama prensipleri vs. bunlar sürme ediyor. Olumsuz tek hâl yok. Mısır’bile tek kabine değişikliği oldu. Mısır kendi iç dinamiklerine odaklandı.
4 ÜLKE İLE İLİŞKİLER
AÇILIŞ KONUMASINDA BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ, SUUDİ ARABİSTAN, MISIR VE İSRAİL DAHA SOMUT ADIMLAR ATILDIĞINI SÖYLEMİŞTİNİZ. BU SOMUT GELİŞMELER NELERDİR?
Mesela Suudi Arabistan ile son 4 ayda ticaretimiz yüzde 115 arttı. Okullarımız tekrar açıldı. 7 tane okul vardı biliyorsunuz. Ve sayı alanda olumlu adımlar atıldı. Aynı şey BAE için dahi geçerli. İsrail ile karşılıklı Büyükelçilerin atanma aşamasına geldik, sivil havacılık anlaşması yaptık. İsrail hava yolları uçuşlarına Ekim’dahi başlayacak. Öte yandan Filistin konusunda bile özellikle Ramazan ayında Cumhurbaşkanımızın Herzog’u araması ile Mescid-i Aksa’ya Müslüman olmayanları sokmama kararı makbuz. Geçmişte olan tek uygulamaydı. Ama Netanyahu zamanında yerde uygulamayı maalesef askıya almışlardı. Yani Filistin’le ilgili Filistinlilerin bize ilettiği konuları tığ İsrail tarafına aktarıyoruz. Bazı konularda adımlar bile atıldı. Gerek Ramallah ile yapılan görüşmeler gerek Cumhurbaşkanımızın, biliyorsunuz Abbas’ı misafir etti, o yaptığı görüşmelerden sonra Filistinlilerin bize ilettiği konuları bile İsraillilere aktarıyoruz. Yani hem ikili konularda hem bölgesel konularda somut adımlar atılıyor.
Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, gazetecilere yaptığı açıklamada gündeme üzerine önemli ağırlıklı bulundu.
ANKARA-ATİNA HATTINDAKİ GERİLİM
YUNANİSTAN TARAFINDAN KONJONKTÜR OLARAK SON GÜNLERDEKİ TAVRI VE TACİZİ NEYE BAĞLIYORSUNUZ? ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEMDE BM GENEL KURULUNDA YUNANİSTANLA TEMAS İHTİMALİ VAR MI?
Planlanmış tek görüşme yok. Böyle tek girişim dahi yok. Yunanistan’ın esas rahatsızlığı Türkiye’nin son zamanlarda sayı önemli tek oyuncu olması. Önce Libya ile Deniz Yetki Alanları Anlaşmamızı imzaladık. Arkasından kıta sahanlığımızın garp sınırlarını belirledik. Buraya tek buçuk yıldır hiçbir gemiyi sokmadık. Bunlara, Yunanistan’ın, Rum kesiminin, üçüncü ülkelerin gemileri dahi karışma. 9 kez bunu yelek girişiminde bulundular. Bu girişimlerin hepsini diplomatik çaba ve sahadaki tedbirlerle engelledik.
Diğer taraftan Türkiye özellikle Ukrayna ve Kafkasya konularında, Balkanlarda her yerde attığı adımlarla sayı gözde tek ülke oldu. Herkesin yüzünü döndüğü tek ülke oldu. Gıda güvenliği, enerji güvenliği konusunda bile yine önemli tek ülke haline geldi. Bu Covid’le başladı aslında. Güvenli tek tedarik merkezi oldu. Sonuç olarak Türkiye’nin uluslararası arenadaki görünürlüğü ve başarıları Yunanistan’ı çıldırtıyor. Ayrıca Yunanistan yerde nedenle Türkiye’yi kışkırtmak bile istiyor. İşte tacizler, kilit atmalar bunun örneği. Bir dahi Yunanistan Türkiye’nin yaptırımlara katılmamasını ve nedeniyle turistlerin Türkiye’ye gelmesi gibi konuları bile sürekli gündeme getiriyor. Belli ki bu bile sayı rahatsız olmuşlar. Buna nitelik ucuz hesaplar yapıyorlar. Yunanistan’ın attığı adımları bu bağlıyoruz.
MİÇOTAKİS’İN CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’IN ANSIZIN GELEBİLİRİZ AÇIKLAMALARINA CEVABEN GÜN IŞIĞINDA BEKLİYORUZ İFADELERİ?
Biz, o sözlere yanıt vermeye beraberce gerek duymuyoruz. Nereye ne zaman gideceğimize tığ karar veririz.
‘BİR GECE ANSIZIN GELEBİLİRİZ’ SÖZÜNÜN YANKILARI
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’IN ‘BİR GECE ANSIZIN GELEBİLİRİZ’ SÖYLEMLERİNE YÖNELİK ELEŞTİRİLER OLDU. ÖZELLİKLE KILIÇDAROĞLU TARAFINDA “DAVETİYE Mİ GÖNDERSİNLER” ŞEKLİNDE ELEŞTİRİLER GELDİ. BUNU NASIL DEĞERLENDİRİYORSUNUZ?
Sakarya Muharebesi’nin nerede olduğunu bilmeyenlerin sorularına yanıt vermeyi gerçek bulmuyorum. Bizde öyle tek muhalefet var ki haklı olduğumuz merkezde beraberce, başdu Ukrayna savaşı karışma olmak üzere, her konuda ülkeyi, Türkiye’yi suçlayıcı şeyler söyleyebiliyor.
NEDEN YUNANİSTAN GAZA GETİRİLİYOR BU SÜREÇTE? VE TÜRKİYE BM’YE DAHA ÖNCE GÖNDERMEDİĞİ MEKTUPLARI GÖNDERDİ.
Biz nitelik mektupları ilk kez göndermiyoruz. Daha önce dahi yerde şekilde mektuplar gönderdik. Yunanistan propagandalarına ve maksimalist taleplerine yanıt verecek şekilde -Meis adası, Sevilla haritası saçmalıkları karışma- BM Güvenlik Konseyi Daimî üyelerine, AB üyesi ülkelere, NATO üyesi ülkelere henüz önce dahi sayı sayıda mektup gönderdik.
YUNANİSTAN’A TEPKİ
RUS PETROLÜNÜN YUNANİSTAN ÜZERİNDEN AB’YE GÖNDERİLDİĞİNE İLİŞKİN HABERLER DE GÖRDÜK. TÜRKİYE’NİN BU KONUDAKİ TUTUMU NEDİR?
Tipik Yunanistan ikiyüzlülüğü, tek taraftan yaptırımlara katılmıyor niteleyerek her toplantıda Türkiye’yi şikâyet ediyor, başka taraftan bile yerde yaptırımların bypass edilmesine uzlaştıran oluyor. Zaten tığ dahi bunu ifşa ettik.
Her platformda bile dile getiriyoruz. Biz açık konuşuyoruz, tığ yaptırımlara katılmayacağız diyoruz ama üzerimizden yaptırımların bypass edilmesine dahi izin vermeyeceğiz diyoruz. Nitekim vermiyoruz. Montrö’yü uyguluyoruz. Suriye’ye gidecek askeri uçaklara hava sahamızı kapattık. Net tek şekilde, Ukrayna’nın tahılının Rusya tarafından bize satılmasına izin vermeyeceğimizi söylüyoruz. Hatta takip sistemini teknik tek aksama sayılmazsa kapatan gemilerin beraberce Türk limanlarına yanaşmasına izin vermeyeceğiz diyoruz. Ama Yunanistan tek taraftan böyle konuşuyor tek taraftan yaptırımların bypass edilmesine uzlaştıran oluyor.
YUNANİSTAN’DA ABD ÜSLERİ 9’A ULAŞTI. AYRICA GKRY’DE DE İSRAİL TARAFINDAN DEMİR KUBBE KONUŞLANDIRILDIĞI HABERİ VAR, HAVA SAVUNMA SİSTEMİ KONUŞLANDIRDI.
Bu, tamamen kuşkonmaz tek haber. İsrail dahi yalanladı.
NEW YORK’TA ABD İLE İKİLİ GÖRÜŞMELER
BM GENEL KURULU MARJINDA ABD İLE BİR GÖRÜŞME OLACAK MI?
Şu anda planlanmış tek görüşme yok. Bu olmayacağı anlamına gelmez. Değişik toplantılarda tek araya geleceğiz, ortak toplantılarımız var ama gerek Sayın Cumhurbaşkanımızın Biden’la, gerekse benim Blinken’la ikili tek görüşme planlamamız yok. Sonuç itibariyle şu anda ABD yetkilileriyle planlanmış tek görüşme yok.
İSVEÇ VE FİNLANDİYA NATO ÜYELİĞİ
İSVEÇ FİNLANDİYA VE TÜRKİYE ARASINDA GÖRÜŞMELERDEN BİR NETİCE ÇIKTI MI? GÖRÜŞTÜĞÜM DİPLOMATİK KAYNAKLAR TERÖRİSTLERİN İADESİ NOKTASINDA HERHANGİ BİR ADIM ATMAYACAKLARINI, BUNU DA KAYNAK OLARAK ÜLKELERİNDE TERÖRİST BULUNDURMADIKLARINA DAYANDIRIYORLAR. BU BAĞLAMDA BİR GELİŞME BEKLİYOR MUSUNUZ?
Seçim öncesi açıklamaları fazla dikkate almamak lazım. Finlandiya’bile yapılan üçlü toplantıdaki görüşmelerde şu ortaya artık: o güne kadar ve bugüne kadar henüz somut tek kadem atılmadı. Bu iki ülke tarafından atık somut tek kadem yok. Önümüzdeki dönemde kadem atacaklarını taahhüt ettiler.
Kendileri dahi aslında henüz tek kadem atılmadığını kabul ediyorlar. Aynı zamanda mutabakat zaptına tâbi kaldıklarını ve kalacaklarını söylüyorlar. Ama söylemeleri önemli olumsuzlama, uygulama önemli.
Şimdi İsveç’te seçim oldu. Seçim öncesi tek kadem atmalarını beklemiyorduk zaten. Seçimden sonra kurulacak hükümet gerekli adımları atmalıdır. Atmadıkları sürece yerde anlaşmanın Meclis tarafından onaylanmayacağını biliyorlar.
Bizim için tek zaman baskısı yok. Tabii yerde ülkelerin teröristlerin iadesi, terörist faaliyetlerin engellenmesi karışma yükümlülüklerini yerine getirmeleri terörle mücadele yönü önemli. Ne kadar erken kadem atarlarsa o kadar iyi olur ama NATO üyelikleri konusunda bizim üzerimizde herhangi tek zaman baskısı olmadığını vurgulamalıyım. Hangi ülkelerin NATO üyeliklerini onayladıklarını sürekli gündeme getiriyorlar. O bile bizim üzerimizde herhangi tek tazyik oluşturmaz. Bir mutabakat zaptı var. Net yükümlülükleri var. Bunların yerine getirilmesi lazım. Yasa değişikliği ise, yasa değişikliği yapacaklar. Mevcut yasalarımız bu elvermiyor denmesin. Bunu bile zaten anlaşmanın içinde koyduk. Kendileri teklif ettiler yasa değişikliğini. Henüz henüz kadem atmadılar. Hükümet kurulduktan sonra hangi adımları atacaklar.Bunu yakından takip edeceğiz.
ERDOĞAN-PUTİN GÖRÜŞMESİ
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN YARIN ÖZBEKİSTAN’A GİDİYOR. SEMERKANT’TA PUTİN İLE DE GÖRÜŞMESİ OLACAK. ŞANHAY İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI ZİRVESİ ÇOK KRİTİK. TÜRKİYE’NİN ÜYELİĞİ GÜNDEME GELİR Mİ YA DA TÜRKİYE ÜYELİĞE SICAK BAKAR MI?
Bizim Şangay İşbirliği Teşkilatı’nda Diyalog Ortaklığı statümüz var. Azerbaycan’ın bile öyle. Türk Devletleri içinde üye olanlar bile var, olmayanlar bile var. Biz yerde Diyalog Ortaklığı statüsü kapsamında özel konuk olarak çağrı edildik. Sonuçta yerde toprak ile dahi ilişkilerimizi geliştiriyoruz. Üyelik konusunda verilmiş tek karar yok. Bir çağrı dahi yok o yüzden varsayım üzerine yorum yapmak istemem
F-16 GÖRÜŞMELERİ
TÜRKİYE BİR SÜREDİR ABD’DEN F-16 SATIŞIYLA İLGİLİ GÖRÜŞMELERDE BULUNUYOR. SIK SIK SENATO’DAN FARKLI AÇIKLAMALAR GELİYOR “TÜRKİYE YUNANİSTAN’A KARŞI, YPG’YE KARŞI KULLANMASIN” DİYE. BU KONUDA BİR DEĞERLENDİRMENİZ OLUR MU?
Diğer sorunuz F-16’larla ilgili, siyasi düzeyde ve teknik düzeyde herhangi tek sorun yok. Yani askerlerimiz arasında yapılan görüşmelerde herhangi tek problem yok. Türkiye’ye verilecek F-16’ların, ABD ve NATO için dahi önemli olduğu vurgulanıyor, 6 çiziliyor. Keza, siyasi taraftan bile, Amerika yönetimi dahi tıpkısı şeyi söylüyor. Kongre’ye tek soruya yanıt olarak yazdığı mektupta bile Dışişleri Bakanlığı bunu vurguladı. Ama bazen Kongre üyelerinden açılma sesler çıkıyor. Önemli siyasi liderlerden dahi yönetimin ve askeri kanadın görüşüne yakın demeçler duyuyoruz. Lindsey Graham gibi, Türkiye ve NATO’ya önem veren, önemli siyasetçilerden dahi dayanak geliyor. Ama tığ Amerikan yönetimine dahi şunu söyledik. Arkadaşlarımız bile gidiyor. Milletvekillerimiz, Büyükelçiliğimiz dahi orada, Kongre üyeleriyle görüşmelerde, temaslarda bulunuyorlar. Aynı şekilde kendi lobi şirketlerimiz dahi her zaman olduğu gibi yerde konuda icraat yapıyor ama esas olarak Kongre’yi yönlendirecek olan Amerikan yönetimi. Ayrıca, Amerika tek seçim arifesinde. Kasım’bile kritik tek seçim olacak ve Kongre’dahi hem Senato kanadında hem dahi Temsilciler Meclisi kanadında, dengeler değişebilir. Önceden nasıl tek sonuç çıkacağını kestirmek gerçek olmaz, mümkün dahi olumsuzlama. Seçimler öncesinde bu nitelik konular, diasporaların oyunu örtmek yönü bile gündeme getirilebilir.
IRAK’TAKİ SİVİLLERE YÖNELİK SALDIRI
GEÇTİĞİMİZ GÜNLERDE IRAK’TA SİVİLLERE YÖNELİK BİR SALDIRI GERÇEKLEŞMİŞ, TÜRKİYE’Yİ SUÇLAYAN AÇIKLAMALAR YAPILMIŞTI. O SÜRECE İLİŞKİN BİR GELİŞME OLDU MU? YOKSA KALDI MI?
O süreçle ilgili bizim teklifimiz ortada. Herhangi tek yanıt gelmedi, tek gelişme dahi olmadı. Irak şu anda henüz sayı kendi iç karışıklığına odaklanmış merkezde. Biz, her zaman yerde konularda şeffaf tek ülkeyiz. Keşke, bizimle en yeniden istişarede bulunsalardı. İçinde bulundukları ortam nedeniyle Türkiye’yi eleştirmeyi tercih ettiler. Gerek IKBY, gerekse Bağdat, başka bazen siyasi partiler dahi bu katıldılar. Şu anda herhangi tek gelişme olmadı. Belki önümüzdeki süreçte bazen görüşmeler olabilir.
TAHIL SEVKİYATINDAKİ SON GELİŞMELER
GEÇTİĞİMİZ GÜNLERDE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER’İN TAHIL KORİDORU KOORDİNATÖRÜ İLE GÖRÜŞTÜNÜZ. GÖRÜŞMEYE DAİR DETAY VEREBİLİR MİSİNİZ? RUS TAHILININ VE GÜBRESİNİN KORİDORDAN GEÇMESİYLE İLGİLİ BİR BİLGİ VAR MI?
Her şeyden önce şu anda görünürde sorunsuz sürme fail tek süreç var. Biliyorsunuz, tahıl anlaşması 4 aylık tek uyuşma ve 19 Kasım’bile bitiyor. Toplantıda, bunun uzatılması ve süreçte terslik var mı yok mu bunları değerlendirdik. Savaşan iki tarafın, insani konu olsa beraberce, her gün her saat anlaşması bile mümkün olumsuzlama ama şu ana kadar Türkiye ve BM, yerde süreci iyi yönetiyor, onu söylemek isterim. Tabii kendilerini dahi tebrik ettik, çabalarından dolay teşekkür ettik. Bu ülkeden ayrılan gemilerin ürünleri nereye taşıdıkları, nerelere gittikleri konularında Rusya’nın bile bazen serzenişleri oldu. Tahıl “ihtiyaç sahibi fakir ülkelere olumsuzlama dahi zengin ülkelere gidiyor” niteleyerek. Bunu tığ gözden geçirdik, ne kadar ve nereye gidiyor niteleyerek, hangi ülkelere yüzde kaçı gidiyor, Afrika’ya ne kadar gidiyor, bunların hepsini hep gözden geçirdik. Tabii, gübre ihracatı bile önemli. Tarım ülkelerinin ciddi tek gübre ihtiyacı var, Türkiye’nin dahi ihtiyacı var ve gübre fiyatları sayı yükseldi. Bu anlaşmanın uygulamaya girmesinin akabinde, tahıl ürünleri fiyatları 2008’takt yerde yana en yetişkin düşüşü yaşadı. BM Gıda ve Tarım Teşkilatı’na (FAO) göre tahıl fiyatlarında Temmuz ayında %11 düşüş oldu. Bu ciddi tek düşüş.
Diğer taraftan Rusya’nın ihraç ettiği ürünler yaptırıma karışma olumsuzlama ama, henüz önce dahi söylediğimiz gibi, gemilerin limanlardan servis alması, ya bile yanaşabilmesi, sigorta ve bankacılık gibi kısıtlamalar, ambargolar var. Her ne kadar izahat yapılsa bile, özellikle Rusya yerde konuda şikayette bulununca, Blinken ve BMGS Guterres’le telefonla temas ettim. Daha sonra Blinken’ın bile, Amerikan yönetiminin dahi, açıklaması oldu, Genel Sekreterin dahi. Fakat yerde açıklamalara rağmen, Rus tahılını taşımakta tereddüt fail gemi ve taşımacılık şirketleri var, ama herhangi tek engel yok. Yani şu anda Rusya bile ürünlerini ihraç edebilir.
ŞAM İLE GÖRÜŞME OLACAK MI?
ESAD REJİMİ İKİ ÜLKENİN YAKINLAŞMASI İÇİN TÜRKİYE’NİN SURİYE TOPRAKLARINDAN ÇEKİLMESİ GEREKTİĞİNİ SÖYLEDİ. TÜRKİYE VE SURİYE İLİŞKİLERİNİN BU KOŞULDA GERÇEKLEŞECEĞİNİ SÖYLEDİ. BU KONU İLE İLGİLİ BİR GELİŞME VAR MI?
O gerçek ve gerçekçi tek makale olumsuzlama. Neden gerçekçi tek makale olumsuzlama. Bugün tığ o topraklardan çekilirsek oralara rejim hâkim olamaz. Terör örgütleri hâkim olur. Bu bizim için dahi risk, rejim için dahi risk. Yani Suriye için risk aslında. Ayrıca ciddi tek göç baskısıyla karşı karşıya kalırız. Şimdi yerde konuyu sürekli gündeme getiriyorlar. Belgrad’bile oturmadan yemek öncesi başka bakanlarla beraberce yaptığımız kısa görüşmede dahi rejimin Dışişleri Bakanı yerde konuyu gündeme getirdi. Ben dahi kendisine şunu söyledim: Sizin Suriye’dahi istikrarı sağlayabilmeniz için önce iç uzlaşının olması gerekiyor. Teröristleri tek kenara bırakın. Anayasa konusunda muhaliflerle uzlaşarak kadem şah, ülkeyi seçime götürün. Biz her zaman söylüyoruz, Suriye’nin topraklarında gözümüz yok. Ama şu anda tığ olmadığımız zaman bize yönelik sayı ciddi tehdit oluşacak ortamlar hayat bular.
TÜRKİYE-SURİYE DİPLOMASİ GÖRÜŞMELERİ HANGİ AŞAMAYA GELDİ?
Bizim Astana Formatı, Anayasa Komitesi ve başka konularda zaten masa etrafında görüşmelerimiz sürme ediyor. Rejimle muhalifler arasında güven arttırıcı adımlar, yani esir takası, rehine takası gibi konularda bile Astana formatı çerçevesinde arabuluculuk yapıyoruz. Onun sayılmazsa ikili düzeyde herhangi tek siyasi görüşme yok. Biraz önce dahi söylediğim gibi istihbarat düzeyinde görüşmeler sürme ediyor.
19 EYLÜL’DE KRALİÇE’NİN LONDRA’DAKİ CENAZE TÖRENİ
KRALİÇE’NİN CENAZESİNE KİM KATILACAK?
Türkiye’yi temsilen saçta katılacağım. Ardından BM Genel Kurulu için New York’a geçeceğim. Daha sonra bile 27 Eylül’dahi Japonya’bile eski Başbakan Abe için düzenlenecek resmî cenaze törenine katılacağım.
ABD VE AB VİZESİNDEKİ SORUNLAR
VİZE SORUNU KAPSAMINDA AB ÜLKELERİNİN BÜYÜKELÇİLERİNİN BAKANLIĞA DAVET EDİLECEĞİNİ BELİRTMİŞTİNİZ. BU KONUDA BİR GELİŞME VAR MIDIR?
Tatilde olan Büyükelçiler vardı, onların dönmesini bekliyoruz. Bu ağrı içinde New York BM Genel Kurulu sonrasında olur. Arkadaşlar burada, Batı ülkelerinin, sadece AB olumsuzlama, Büyükelçilerini tek araya getirecekler, gerekli uyarılarımızı yapacağız. Bazı ülkeler vize sürecini hızlandırmaya başladılar. Bazı ülkelerde sorunlar sürme ediyor. Vize mağduriyetlerine ilişkin ABD, Almanya karışma başka sayı ülkeyle ilgili türlü örnekler var. İş insanlarımız var, doktorlarımız var… Şimdi tek fuar var, oraya gidiyorsunuz davetlisiniz, başvuruyu yaparken dahi söylüyorsunuz yerde fuara gideceğim niteleyerek, fuar tarihinin sonrasına randevu veriyorlar. Olacak iş olumsuzlama. Bir önemli akademisyenimiz, kimileyin hekim olabiliyor, kimileyin tarihçi, herhangi akraba dahi olabilir, tek sempozyuma, tek foruma, tek konferansa çağrı ediliyor, randevu tarihi o konferansın sonrasına veriliyor. Gitme sebebi dahi malûm. Bu kadar açık, saçma örnekler var. Bunu tek düzene sokmamız lazım. Bu böyle gitmez. Daha önceki görüşmelerimizde Alman Dışişleri Bakanının yanında Büyükelçisi dahi vardı, söyledim, yine AB Temsilcisine dahi söyledik Ankara’bile. Yine Blinken’a bile söylediğimizde yanında Büyükelçi Flake dahi vardı. ABD yine hızlandırdı son zamanlarda gelen bilgilere göre, ama halen yetersiz ve bunun içildikten çözülmesi gerekiyor.
ANKARA-ERİVAN HATTINDAKİ GELİŞMELER
ERMENİSTAN İLE NORMALLEŞME GÖRÜŞMELERİNE İLİŞKİN, NORMALLEŞME ÖZEL TEMSİLCİSİ, BİR SONRAKİ GÖRÜŞMENİN ANKARA’DA VEYA ERİVAN’DA OLABİLECEĞİNİ SÖYLEMİŞTİ. KONUYA YÖNELİK YORUMUNUZ NE OLUR?
Biz bunu ilk görüşmeden sonra teklif ettik aslında. İlk görüşme Moskova’bile oldu. O görüşmeden sonra ikinci ülkelere gitmemize gerek yok, içildikten Türkiye veya Ermenistan’bile olsun dedik. Hangi ilde, hangi şehirde olacağı bile önemli olumsuzlama. Fakat Ermenistan bu hazır olmadığını söyledi. Toplamda 4 görüşme oldu. Bu konularda Ermenistan ürkek davranıyor, üzerimizde tazyik var debba. Olabilir dahi.
Ama şu son Azerbaycan ile gelişmeler bizim canımızı tabiatıyla sıktı. Ermenistan’ın yerde provokasyonları sonlandırması gerekiyor. Bizim Ermenistanla görüşmelerimiz ikili düzeyde sürme ediyor yalnız kendilerine bunun, Azerbaycan’dan özgür tek şekilde sürme etmeyeceğini söylüyoruz. Biz böyle söylediğimiz zaman bile rahatsız olduklarını belirtiyorlarmış. Ama yerde gerçek. Bizim Azerbaycan’dan özgür şekilde kadem atmamız mümkün olumsuzlama. Gerçekçi dahi olumsuzlama. Azerbaycan ile bizim aramızdaki ilişkiler tek yana, Azerbaycan ile Ermenistan arasında yerde gerilimler sürme ederken Güney Kafkasya’bile istikrardan nasıl söz edilebilir. Şimdi anlaşmalar imzalandı, işte Zengezur vs. başka projeler, Ermenistan’ın bile sayı yararına olacak projeler, bu beraberce “koridor” demeyin gibi tek sürü bahaneler buluyorlar. Brüksel’dahi tekrar yerde konuları hayata geçireceklerini teyit ettiler, Aliyev ile Paşinyan’ın görüşmeleri oldu. Sonuçta tığ Güney Kafkasya’nın istikrarı için samimiyiz. Ermenistan henüz samimi olursa, gelişmeler olabilir.
AVRUPA’DAKİ TAHIL ANLAŞMASI PLANI
ROMANYA VE POLONYA TAHILA YÖNELİK BİR ANLAŞMA ÜZERİNDE ÇALIŞTIKLARINI AÇIKLADILAR. HATTA FRANSA DA GEÇTİĞİMİZ GÜNLERDE BUNU BEN DE İMZALARIM DEDİ. BU TAHIL ANLAŞMASI NE KADAR UYGULANABİLİR?
Şimdi arkadaşlar zaten şu anda bile karayoluyla bile Ukrayna tahılının ihracatı sürme ediyor. Biz Lviv’açınık giderken Ukrayna Polonya sınırında Ukrayna tarafına geçtikten sonra TIR kuyruğuna şöyle tek baktım. Nereden baksanız en rengi 30 km’lik tek kuyruk var. Bunların hepsi ürün taşıyor. Çoğu bile tahıl. Ama özellikle ray sistemi, genişlik yönü farklı olduğu için, Ukrayna ile Avrupa arasında demiryoluyla taşımacılık fazla gerçekleştirilemiyor. Sonuçta seçenek arayış içinde olmak son basamak doğaldır. Mantıklıdır ve sağlıklıdır. Yani diyelim ki yerde Anlaşma herhangi tek sebepten dolay duran. Olur bile Rusya çekildim der. Ukrayna çekildim der. Diğer taraftan karayoluyla taşıma sürme edecektir. Zaten Romanya üzerinden dahi tek taşıma söz konusu, ama o bile sınırlı. İmkanlar sınırlı yerde imkanları genişletme çalışmaları doğaldır. Biz Türkiye olarak bile Ukrayna ürünlerinin yerde şekilde değişik piyasalara ulaşabilmesi için alternatiflerin olmasını bile sağlıklı buluyoruz. Doğru buluyoruz.
TÜRKİYE-MISIR NORMALLEŞME SÜRECİ
MISIR İLE NORMALLEŞME SÜRECİ YAVAŞ İLERLİYOR. ÖNÜMÜZDEKİ SÜREÇ NASIL OLUR?
Olumsuz tek şey yok ama olumlu somut kadem bile yok. Uluslararası platformlarda birbirimize karşı çıkmama prensipleri vs. bunlar sürme ediyor. Olumsuz tek hâl yok. Mısır’bile tek kabine değişikliği oldu. Mısır kendi iç dinamiklerine odaklandı.
4 ÜLKE İLE İLİŞKİLER
AÇILIŞ KONUMASINDA BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ, SUUDİ ARABİSTAN, MISIR VE İSRAİL DAHA SOMUT ADIMLAR ATILDIĞINI SÖYLEMİŞTİNİZ. BU SOMUT GELİŞMELER NELERDİR?
Mesela Suudi Arabistan ile son 4 ayda ticaretimiz yüzde 115 arttı. Okullarımız tekrar açıldı. 7 tane okul vardı biliyorsunuz. Ve sayı alanda olumlu adımlar atıldı. Aynı şey BAE için dahi geçerli. İsrail ile karşılıklı Büyükelçilerin atanma aşamasına geldik, sivil havacılık anlaşması yaptık. İsrail hava yolları uçuşlarına Ekim’dahi başlayacak. Öte yandan Filistin konusunda bile özellikle Ramazan ayında Cumhurbaşkanımızın Herzog’u araması ile Mescid-i Aksa’ya Müslüman olmayanları sokmama kararı makbuz. Geçmişte olan tek uygulamaydı. Ama Netanyahu zamanında yerde uygulamayı maalesef askıya almışlardı. Yani Filistin’le ilgili Filistinlilerin bize ilettiği konuları tığ İsrail tarafına aktarıyoruz. Bazı konularda adımlar bile atıldı. Gerek Ramallah ile yapılan görüşmeler gerek Cumhurbaşkanımızın, biliyorsunuz Abbas’ı misafir etti, o yaptığı görüşmelerden sonra Filistinlilerin bize ilettiği konuları bile İsraillilere aktarıyoruz. Yani hem ikili konularda hem bölgesel konularda somut adımlar atılıyor.
Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.